In de wereld van het vastgoed draait alles om de grond en de gebouwen op die grond. Binnen het vastgoed spelen onder andere vragen over eigendomskwesties en vragen over koop en huur.

Eigendom

In het Burgerlijk Wetboek is opgenomen dat de ‘eigendom’ het meest omvattende recht is dat iemand op een zaak kan hebben. De eigendom bergt alle zakelijke rechten in zich. Wel kunnen die rechten worden afgesplitst, denk daarbij aan vruchtgebruik, erfdienstbaarheid, opstal en hypotheek- en pandrecht.

Een veel voorkomende onduidelijkheid rondom het juridische begrip ‘eigendom’ betreft het gebruik van de woorden ‘eigendom’ en ‘bezit’. Juridisch betekenen die woorden namelijk niet hetzelfde. Als je een goed bezit, houd je een goed onder je dat niet van jezelf is. Iemand is dus géén eigenaar, maar gedraagt zich wel zo. Er kan sprake zijn van eigendom ‘te goeder trouw’, omdat diegene écht denkt dat hij eigenaar is. Maar er kan ook sprake zijn van eigendom ‘te kwader trouw’, omdat diegene écht wel weet dat hij de eigendom niet heeft.

Er zijn twee manieren om eigendom te krijgen: door overdracht en inbezitname. Het verkrijgen van de eigendom van zowel onroerende als roerende zaken, kan gebeuren door overdracht van de zaak. De overdracht kan plaatsvinden als de eigendom van de zaak wordt overgenomen van iemand die bevoegd is om erover te beschikken (meestal de huidige eigenaar) en het goed wordt geleverd aan de nieuwe eigenaar, onder een geldige titel. De eigendom kan ook verkregen worden door verjaring. Dan moet sprake zijn van het bezit van het goed voor een bepaalde tijd.

De eigendom kan ook onder algemene titel verkregen worden. Dan neemt de eigenaar, in specifieke in de wet bepaalde gevallen, de eigendom en de daarmee samenhangende rechten en verplichtingen over van een rechtsvoorganger.

Koop

Een koopovereenkomst, officieel een overeenkomst van koop en verkoop, is een overeenkomst waarbij een verkoper zich verbindt een zaak aan een koper af te leveren en in eigendom over te dragen en een koper zich verbindt daarvoor een koopprijs te betalen.

Een koper heeft recht op de zaak in de staat, waarvan hij redelijkerwijze mocht uitgaan. Dat wordt ook wel het conformiteitsvereiste genoemd. De verkoper heeft recht op een redelijke prijs. Als een verbintenis uit de overeenkomst, ook wel rechtsplicht genoemd, niet of niet correct wordt nagekomen, kan nakoming van de overeenkomst worden gevorderd. Maar ook kan de koop ontbonden worden, al dan niet in combinatie met schadevergoeding. De ontbinding kan door partijen onderling gebeuren, ook wel buitengerechtelijk genomen, en door een rechter, ook wel een gerechtelijke ontbinding genoemd.

De koop wordt gesloten op het moment dat zowel koper als verkoper met de overeenkomst instemmen. De levering van de zaak kan op hetzelfde ogenblik gebeuren als de betaling, maar de levering kan ook vroeger of later geschieden. Bij koop op afbetaling kan ook een eigendomsvoorbehoud worden gemaakt, zodat de koper pas eigenaar wordt als de laatste betalingstermijn is voldaan.

Het wisselen van eigendom van een zaak in ruil voor een andere zaak, is geen koopovereenkomst, maar een ruil of een ruilovereenkomst.

‍